sarma

Deze recensie werd geschreven in opdracht van de krant De Morgen maar niet gepubliceerd. Enkele fragmenten eruit werden door de redactie verwerkt in een interview dat verscheen onder de titel 'Een plek voor rouwarbeid'. Hiervan is de originele versie op Sarma beschikbaar.

“Leven is breien in overeenstemming met de intenties van anderen,” zo schreef Fernando Pessoa. Sinds enkele jaren breien de Duitse theaterwetenschapper en performer Kattrin Deufert en choreograaf Thomas Plischke aan de incestueuze fictie van de kunstenaarstweeling, tegenover de dwingende maatschappelijke fictie van het heteroseksuele koppel. In directory 2: songs of love and war leidt de tweeling Europa en Sysiphus je binnen in een mythisch universum van verre herinneringen. “Is het mogelijk om plaatsen van herinnering te delen? Van fictie? Van verafgelegen terreur? Luister naar je herinneringen.”

Terwijl een stem vertelt hoe Ouranos zijn geslacht werd afgesneden en Hermafrodite werd geboren, zie je tweeslachtige wezens vredig rondzwemmen in zee. Later volgen nog beelden van tweelingen. De onmogelijke twee-eenheid van de hermafrodiet en van de tweeling voltrekken zich nooit, het zijn door en door melancholische emblemen die de zoektocht van deufert + plischke verbeelden. Weerom weerklinkt die ene vraag: “How to knit your own private political body?”

Leven is breien: een kwetsbaar weefsel dat aangroeit door verlies en afwezigheid een plek te geven, zoals de breinaalden gaatjes met nieuwe gaatjes verbinden. De bewegingen van deufert + plischke zijn onnadrukkelijk, verloren in een stilzwijgend nu, voortdurend formulerend en herformulerend, zoekend in herinneringen. Hun lichamen incorporeren geschiedenis en verbeelding, weigeren samen te vallen met een voorgeschreven anatomie of rol, ze spinnen zelf hun identiteit.

directory 2 is een intieme voorstelling waarin dans, video, storytelling, dia’s, muziek en enkele objecten elkaar vinden, overal hebben zich herinneringen in afgezet. Het is strak en hypergeformuleerd, maar zonder dramaturgische punchline. deufert + plischke zijn erin geslaagd een stuk te maken dat geen last heeft van hermetisme en waarin toch hun gehele oeuvre resoneert. In de melancholische rust van directory 2 staan poëzie en schoonheid op het spel.

Luisteren naar je herinneringen. Aan het einde spookt het in een leeg theater, tijdens een stilte die aan John Cage doet denken. Niet enkel de eigen bloedsomloop weerklinkt, maar ook je eigen gedachten, verlangens en herinneringen – zo ontiegelijk luid.