Subliem vervelend

Jennifer Lacey en Nadia Lauro met ‘Mhmmmm’ in Kaatheater

De Morgen 5 Oct 2005Dutch

item doc

Als duo maakten de Amerikaanse choreografe Jennifer Lacey en de Franse scenografe Nadia Lauro een reeks opgemerkte voorstellingen over thema’s als voyeurisme, vrouwelijkheid en trauma. In het nieuwe Mhmmmm gaan ze met drie danseressen en een ‘levend decor’ gretig vrouwbeelden uit de kunstgeschiedenis te lijf, wat resulteert in een groteske voorstelling: bont in haar visuele excessen, duister in de sluimerende betekenislagen.

Drie picknickende vrouwen in bikini zijn druk in de weer met het aan- en uittrekken van extra panties en slipjes, gaan op in loos meisjesachtig gedoe, om een enkele keer unisono van pose te veranderen. Een en ander herinnert aan Manets bekende schilderij Déjeuner sur l’herbe, zij het dat zowel de mannen als het naakt hier volledig naar de wereld van de verbeelding zijn teruggedrongen. De absurde handelingen op scène blijven achter als een residu.

Met een stevige portie surrealisme gaat Mhmmmm verder: de drie vrouwen verdwijnen achter gigantische pruiken of veranderen in een soort totem, bedolven onder de kostuums en objecten. Die beelden worden uitermate traag en met zin voor detail op de planken gebracht. Door dat vertragingsprocédé hebben Lacey en Lauro tijd om blikken te dissecteren of reminiscenties van bewegingen te onderzoeken.

Objecten, beelden, bewegingen en scènes verschijnen even plots als ze weer verdwijnen. Ook de dansvloer is een glad, spiegelend oppervlak. Alsof niets nog een vastliggende betekenis heeft, vrolijk aan het glijden gaat en af en toe toch in chaos vastloopt: Mhmmmm is een soort van theatrale symptomatologie. Maar wat is de bron van dit alles? Private fantasieën, het werkproces, traumatische herinneringen? De hele voorstelling door vormen dertig zwarte mannetjes met een mijnlampje op het hoofd allerhande configuraties, structureren de ruimte, neuriën, maken lawaai. Stagehands, gewroet in mijngangen, zwarte pieten, spoken?

Mhmmmm is niet een zoveelste deconstructie van de mannelijke blik in de kunstgeschiedenis. Lacey, Lauro en co wisselen ironie en afstandelijke contemplatie in voor een mateloze en lustvolle beleving, tot een uitzinnige dans op Stravinsky’s Le Sacre du Printemps toe. Het is aan die heftige mengeling van verlangen en zijn culturele inbedding dat Mhmmmm zijn weerbarstigheid en dubbelzinnigheid ontleent. Voor liefhebbers van subliem vervelende kunst.