sarma

BRUSSEL -- De knie van de voetballer is de tweede voorstelling van het gezelschap De Parade in de reeks over "de allesvernietigende begeerte". Pier Paolo Pasolini was steeds, en tot lang na zijn gewelddadige dood, een controversieel auteur. Dat heeft zeker iets te maken met zijn beruchte erotische films, maar die verklaren niet echt de weerstanden die hij opriep. Die hebben meer te maken met de manier waarop Pasolini Italië in kranten, boeken, films en pamfletten bestookte met zijn radikale inzichten over de verzwegen kanten van de burgerlijke sarnenleving.

Binnen Italië was Pasolini ook als schrijver, en niet alleen als kineast, belangrijk en controversieel. Al was hij zelf een overtuigd kommunist, hij ontmaskerde bij voorbeeld ten tijde van de studentenopstanden genadeloos de houding van de jonge intellektuelen als "fils à papa"-gedrag, als weerzin tegen de stank van de gewone man.

Maar zelfs dat soort tegendraadse, "onredelijke" uitspraken, of het feit dat hij zichzelf tegelijkertijd archaïsch katoliek en kommunist noemde, verklaart de haat tegen zijn persoon niet. De uiteindelijke reden is dat hij in woord en daad de begeerte in zijn meest extreme vormen aan de stelde als tegenpool van de redelijke samenleving. Belangrijke symbolen en waarden ervan duidde hij om in het licht van die begeerte. Dat werd als bedreigend ervaren omdat Pasolini een uiterst lucied auteur was, die de fine fleur van de Italiaanse intelligentsia en kunstenaars tot zijn persoonlijke vrienden kon rekenen.

Pasolini kon dan ook niet ontbreken in de reeks van vier toneelstukken die het gezelschap De Parade onder de titel Journalistiek Werk opzet over "de allesvernietigende begeerte". De eerste voorstelling De lederman spreekt met Hubert Fichte ensceneerde drie interviews van Hans Eppendorfer met de journalist Fichte.

Ook deze nieuwe voorstelling, De knie van de voetballer, prezenteert een montage van autentieke gesprekken, met Moravia, Ginzburg, Eco enzovoort en gerechtszaken tegen Pasolini op een zakelijke manier. De montage is van de hand van Willem Carpentier, een van de akteurs, en regisseur Rudi Meulemans.

Het is een gedenkwaardige voorstelling, omdat regisseur en akteurs (naast Carpentier Caroline Rottier Andreas Van De Maele) dwingen te luisteren naar de woorden van Pasolini. Ze doen dat met een subtiele stilering van de gesprekken, waardoor het nauwelijks opvalt dat ze niet de gewone spreektoon maar een doordachte intonatie van elke zin hanteren.

Het kader van de gesprekken, het Italië van de onbekommerde levensvreugde, de elegante verfijning waar Pasolini zijn pijlen op richt wordt op een ironische manier geciteerd door het krullerige kapsel, de opsmuk en de luchtige danspasjes van Caroline Rottier.

Met dit werk doet het politiek teater opnieuw zijn intrede in het landschap, maar niet meer op de prekerige manier van twintig jaar geleden. De Parade stelt gewoon dingen aan de orde. De toeschouwer moet zelf maar uitzoeken wat hij ermee aanvangt. Maar de boodschap is moeilijk te negeren.

Nog te zien in "Plateau", Herdersstraat 30, 1050 Brussel, op 17, 18, 19 en 20 juni, telkens om 20 u 30.